چرا قیمت ها پایین نمی آید؟ مگر نرخ ارز کاهش پیدا نکرده؟
وقتی که نرخ ارز بالا رفت قیمت کالا افزایش پیداکرد. اما پس از کاهش نرخ ارز نه تنها قیمت ها کاهش نیافته حتی برخی کالا ها نیز دوباره افزایش قیمت یافته اند.
برداشت همیشگی و غالب مردم این است که وقتی قیمتی کالایی افزایش یافت دیگر کاهش نمی یابند. چیزی که گران شد، دیگر ارزان نمی شود.
پس از افزایش قیمت ارز در یک سال اخیر قیمت همه کالا ها در کشور متناسب با آن افزایش یافت. قدرت خرید مردم بشدت کاهش یافت و بحران ارزی همه لایه های زندگی مردم را تحت تاثیر قرار داد.
حالا مدتیست قیمت ارز در مسیر کاهشی قرار گرفته است، بگونه ای که در مدت کوتاهی دلار نزدیک به ۵ هزار تومان ارزان شده است.
براساس آخرین گزارش ها قیمت دلار به کم تر از ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است.
کارشناسان می گویند این روند ادامه خواهد یافت و ممکن است دلار به کم تر از ۱۰ هزار تومان هم برسد. طبیعتا در چنین شرایطی انتظار این است که قیمت کالا هایی که با افزایش نرخ ارز بسرعت افزایش یافتند، کاهش یابد.
اما شواهد نشان می دهد هر چند روند کاهش نرخ ارز محسوس است، اما روند کاهش قیمت کالا ها محسوس نیست و بسیار کند است.
چرا قیمت ها پایین نمی آید؟ : چسبندگی قیمت‌ها
وحید شقاقی گفت: «دو نوع کالا داریم، یک نوع وارداتی هستند مثلا- خودرو‌های وارداتی، یا لوازم خانگی وارداتی و … این ها با کاهش قیمت دلار از قیمتشان کاسته می شود و سریع هم خود را با شرایط تطبیق می دهند. یعنی ظرف یک ماه پس از کاهش یا افزایش نرخ دلار قیمتشان تغییر می کند. باید منتظر باشیم تا دو هفته آینده قیمت کالا‌های وارداتی خود را با دلار ۱۱هزارتومانی تطبیق دهند.»
او افزود: «دسته دوم کالا ها این گونه نیستند. این کالا ها بخشی از قطعات آن ها وارداتی بوده و در تولید کالای نهایی استفاده شده است. در ایران بسیاری از کالا ها در داخل تولید می شود، اما قطعات و مواد اولیه آن ها وارداتی است. این دسته متاسفانه دچار پدیده چسبندگی قیمت در برابر کاهش قیمت دلار هستند. مسکن از این دسته از کالا هاست. وقتی قیمت دلار بالا می رود قیمت مسکن نیز به تناسب افزایش می یابد، اما وقتی قیمت دلار کاهش یافت قیمت مسکن محسوس کاهش نمی یابد. زمان می برد که این کالا ها خودشان را با قیمت دلار کاهش یافته تطبیق دهند.»
این کارشناس مسائل اقتصادی در توضیح دلیل این پدیده گفت: “فرض کنید سازنده ای با دلار ۱۵ هزار تومان و یا بیشتر مواد اولیه خریداری کرده و یا قطعاتی وارد کرده است. کالای نهایی ساخته و عرضه شده است. حالا قیمت دلار از ۱۵ هزار تومان به ۱۱ هزار تومان رسیده است، چون تولید کننده مواد اولیه را پیشتر و با دلار گران تر خریداری کرده است تطبیعتا دربرابر کاهش قیمت مقاومت می کند و اجازه نمی دهد قیمت کالا متناسب با کاهش قیمت دلار کاهش یابد، چون حاشیه سودش کم می شود. “
